Maand: augustus 2023

Van alle huidige studenten wil 39% geen kinderen.
Van alle huidige studenten vreest 60% voor hun eigen toekomst.
Aldus de belangrijkste adviseur van de regering op het gebied van klimaat, Jan Willem Erisman.

Historisch gezien is dit bij mijn weten een unicum. Naast verbijstering denk ik nu -in al mijn onwetendheid- vooral aan angsthazerij. Direct gevolgd door de vraag ‘hoe zijn deze jonge mensen met hersens tussen de 18 en 24 jaar oud zo angstig geworden? En voor wat?

Rationeel is het voor mij niet te verklaren. In de laatste 20 eeuwen, op misschien de periode 1968-2008 na, zijn onze kansen op bijna alle gebieden niet zo goed geweest als nu. Ja, we hebben forse uitdagingen maar niets onoplosbaars. De vraag is dus: Wat (!) heeft deze jonge mensen de laatste 10 jaar zo beïnvloed? Dus zo’n beetje sinds 2012? Moeten we het misschien meer zoeken in het irrationele? En hoort bij dat irrationele dan ook het welzijn?

Wordt welzijn niet voor een groot deel bepaald door hoop, enthousiasme, geloof in eigen kunnen en flinkheid? Zeker bij jonge intelligente mensen?

Ik ben bijna geneigd om te denken dat je al deze mensen moet vragen waarom ze de toekomst vrezen. Of misschien nog beter, wat er moet gebeuren om die vrees weg te nemen. En dat vervolgens aan te leggen tegen de antwoorden van de groep studenten zonder vrees. Misschien is het wel zo dat dan blijkt dat iedereen onzeker is over de toekomst maar dat dit zich bij de ene vertaalt in ‘een uitdaging om aan te pakken’ en bij de andere groep in ‘een zekere lethargie en inertie’. Om dan vervolgens te kijken naar hoe je lethargie, inertie en vrees kan draaien naar ‘strijdlust’.

Of ik een vermoeden heb wat de uitkomst zou kunnen zijn? En wat daaraan te doen is?

Ik denk dat er sprake is van een samenloop van omstandigheden maar dat de echte doorbraak van de smartphone inclusief social media en ‘het gebruik daarvan (!)’ bij meer dan de helft van de huidige studenten heeft gezorgd voor een leven dat overheerst wordt door een opeenstapelingen van heel korte prikkels die schreeuwen om de volgende prikkel. En daarmee iedere vorm van bezinning of reflectie blokkeren !!!!! Dat is iets wat in onze historie nooit eerder is voorgekomen.

Daar valt vervolgens wel degelijk wat aan te doen. Zoals er ook wat te doen is aan andere vormen van verslaving. Waarbij zware verslavingen natuurlijk moeilijker op te lossen zijn dan milde verslavingen.

Maar misschien heb ik wel ongelijk. Moeten we het in een andere hoek zoeken.

Maar er MOET wel iets.

60% van de studenten die vrezen voor hun toekomst en mede daarom vaak geen kinderen willen is volstrekt onnatuurlijk gedrag en voor ons aller toekomst zeer bedreigend.

Waar ik me voor nu op richt? Op de groep jonge mensen met wie het wel goed gaat. Die wel strijdlustig is. En vooral lustig. De mensen die wel reflecteren. In de hoop dat die hun leeftijdsgenoten meenemen.

Dat zou moeten kunnen want wie wil er nou niet zonder vrees leven???

Rob Franse, 31 augustus 2023

Een gesprek….

Denk je dat het nog goed komt? Jij leest veel van Harari, zelf een Joodse Israëliet. Hoe denkt hij over de ontwikkelingen in Israël?

Hij maakt zich heel veel zorgen. Terecht denk ik. Ik wil er graag aan toevoegen dat de democratie aldaar nog een extra risico loopt. De orthodoxen krijgen veel meer kinderen dan de niet orthodoxen en vele gematigden overwegen het land te verlaten. Dan denk ik ook even aan de Palestijnen…….hoe zouden die momenteel naar de toekomst kijken?

Tsja….. Denk je dat de VS ooit stoppen met het steunen van het Israël zoals het zich nu ontwikkelt?

Ik betwijfel het. Het lijkt er op dat de machtigen in zowel Israël als die in New York te machtig zijn en teveel eigen en gedeelde belangen hebben.

Wat een Wereld. Ooit stond ik zeer sympathiek t.o.v. Israël. Maar nu ….

Ja, dat geldt voor mij ook. Wat een gevaarlijk en koppig stel loopt daar momenteel rond. Hoe gaat de rest van het Midden-Oosten daarop reageren? En het is helaas maar één van de vele brandhaarden in de Wereld.

Hmmm. En wat betekent dat voor ons? Het zijn wij, onze generatie, die grotendeels verantwoordelijk is voor deze geopolitieke ellende. Net als voor de milieu ellende en het klimaatprobleem trouwens. En zo nog het een en ander.

Vreselijk mee eens. Ik denk dat je moet hopen dat we de komende 20 jaar zonder al te veel schade doorkomen. Misschien moeten we wel hopen op een nieuw virus zonder goed vaccin daar tegenover dat met name nare, vervuilende, oorlogszuchtige types fors raakt. Ik richt mijn hoop op een flink deel van de 40-minners. Je lost de uitdagingen van morgen niet op met het denken van vandaag.

Wat doen wij dan ondertussen wel? Hoe geven wij als 65-plussers vorm aan onze schatplichtigheid naar de 40-minners? Ook of misschien wel juist naar die 40-minners die alle flinkheid missen vanwege curling ouders die ‘prinsjes en prinsesjes’ hebben opgevoed?

Ja, dat is ook wel een heel lastige. Ze zijn niet alleen opgevoed maar ook opgegroeid in een bizar luxe en tevens dwingende omgeving (mobieltjes, socialmedia etc.). Meedraaiend in de luxe individualiteit van ouders. Althans, een deel van de kinderen in onze bubbel.

Tsja……..

Hoe gaan wij nu zelf oud worden?

Nou, vooral niet al te oud.

Eens.

Ondertussen vooral leuk zijn en ‘faciliterend helpen’ richting kinderen?

Misschien wel. Best gek eigenlijk. Er zijn nu 7x zoveel oma’s als toen ik klein was. Toch denk ik nog steeds dat oma’s in mijn tijd veel meer ondersteunend waren. En soms ook opa’s. Aardappels pitten, boontjes afhalen, kleding herstellen, band plakken en ondertussen de vertrouwde en vanzelfsprekende aanspraak zijn voor kinderen en moeder.

Ja dat is ook gek hoe dat nu gaat. Zeker wanneer je bedenkt dat er nu 7x zoveel oudere dames en heren zijn. Van wie een deel eenzaam…..

Ja. Waar is dat zo fout gegaan. Wat en hoe? Geldt dat in alle families?

Weet ik niet. Maar feit is nu wel dat er vele eenzame(n) (ouderen) zijn. En veel gezinnen die klem lopen. Je zou toch denken dat 1 en 1 zomaar 2 is?!

Nog een biertje?

Oké, laatste.

Laten we het vooral leuk houden. Leuk zijn en blijven; voor onszelf en daarmee ook voor anderen. Supporten en faciliteren. Vooral niet zeuren. Niet te veel commentaar geven (laat staan wijze raad) maar wel een voorbeeld zijn middels ons fatsoenlijke en vriendelijke gedrag. Inclusief wapperende en helpende handjes.

Dat is best moeilijk nietwaar?

Dat is zeker moeilijk. We willen ons comfort, onze vrijheid en onze genoegens ook niet inleveren.

Nee…..

Blijven praten?

Absoluut! En bereid zijn tot veranderingen. Elkaar aan blijven spreken. Ook als dat pijn doet. Waarbij praten iets anders is dan alleen maar ‘zenden’.

Tsja, praten. Kunnen we dat nog?

Steeds minder denk ik. We ‘schermen’ ons vaak letterlijk af. Het lukt nog wel met bekenden of wanneer we ‘een onderwerp hebben wat we met de ander delen’. En ‘acuut’ is. Maar zo maar een praatje beginnen? Een kwinkslag? Een losse opmerking?

Hmm. Ja. Nou, het ga je goed. Niet te veel piekeren hoor.

Ik zal m’n best doen.

Rob Franse, 16 augustus 2023