Kattenbrokkendieven

Kattenbrokken blijken een grote aantrekkingskracht te hebben. Onze eigen kat, een nogal kieskeurige tante, eet ze bij voorkeur direct nadat ze in haar bak gestort zijn. Daar gaat een compleet ritueel van mauwen, kopjes geven aan tenminste 2 kasten en indringend kijken naar de plek waar ze vandaan moeten komen aan vooraf. Vervolgens moet ik hard schudden en de plastic bak met brokjes even zo houden dat ze er eenmaal een kopje aan kan geven. Langzaam en met veel lawaai schud ik dan een beperkt aantal brokjes uit de plastic bak in haar voerbak. Dat doe ik door genoemde plastic bak tussen haar en haar voederbak te houden zodat ze extra veel moeite moet doen. Vervolgens nog een aai over d’r kop en eten maar.

Dat gaat dagenlang prima tot ze voorvoelt dat ze aan de laatste brokken uit het pak toe is. Deze blieft madam niet. Inmiddels weet ze waar de zak met nieuwe brokken staat. Ik hoef m’n hand er maar naar uit te steken om haar tot grote opwinding te brengen. Ik heb weleens geprobeerd de zak gewoon open te maken en deze op de plek van haar bak neer te zetten. Fout! Zo hoort het niet. Ze moet de brokken in haar bak horen vallen! Op die manier zijn verse brokken het allerlekkerste…..

Veel minder kieskeurig was buurkat Gerard. Type blije eikel. Gewoon bij ons naar binnenhollen wanneer de deur openstond en eten wat je eten kunt. Helaas, Gerard is niet meer. Dat betekent overigens niet dat het aantal liefhebbers voor deze brokken is afgenomen.

De laatste week krijgen we iedere avond tussen tien en elf uur een egel op bezoek. Deze hoor je van verre aankomen door het dorre blad heen. Honger! De wurmen zitten te diep en de slakken zijn verdroogd. Gul strooien we een handje kattenbrokken in de hoek bij de schuur en wel zodanig dat de egel zich beschut voelt maar wij hem of haar wel kunnen gadeslaan. Wat een herrie maakt zo’n beest bij het eten. Ieder brokje wordt wel vijf keer verknaagd. Tsja, kattenbrokken zijn harder dan wurmen. Inmiddels heeft zich een tweede egel gemeld. Een flinke dikkerd. Ondertussen kijkt onze kat van tijd tot tijd wat hooghartig naar deze wonderlijke verschijningen. Ze trekt zelfs haar neus enigszins op.

Ach, we kunnen best wat extra brokjes strooien. Over korte tijd gaan de egels immers in winterslaap. Bovendien hebben we de laatste tijd wat minder last van de kattenbrokkendieven. Deze kattenbrokkendieven zijn niet alleen opportunisten maar ook razend slim, brutaal en toch voorzichtig. Behalve de twee jongere vogels dan. Ik heb het over de eksters. Twee volwassenen en 2 ‘pubers’. Briljante tactiek trouwens. De ene ekster land op de schutting en verplaatst zich langzaam over de schutting tot onder de Acer vanwaar hij de serre en de openstaande pui aandachtig in zich opneemt. De andere ekster is op het gras geland en beweegt zich quasi nonchalant richting eerder genoemde openstaand pui. Beide hebben op een zeker moment goed in de gaten dat wij hen niet in de gaten hebben, de kat slaapt en de bak met kattenbrokken onbewaakt is. Vervolgens hipt een van beide zonder geluid te maken naar binnen en passeert de brokken. Pas wanneer alles echt veilig lijkt en de brokkenbak precies op de vluchtweg staat slaat de ekster toe om direct door te vliegen naar buiten.

Dit dievengilde leert het vervolgens aan hun pubers. Maar dat gaat niet in een keer goed. Het kroost, twee stuks, hipt achter vader of moeder aan maar maakt toch net een beetje geluid. Daarbij snap ik hen van tijd tot tijd. De oudere vogel vliegt direct weg maar de pubers moeten zich eerst omdraaien en dan de juiste weg vinden. En dat gaat soms fout! Ja, ook zij vliegen weg maar den dat de eerste keren niet door de openstaande schuifpui maar proberen via het gesloten glazen dak buien te komen. Paniek! Onhandig landend in onze kamerplanten. Piepen. Fladderen. Ach, meestal vinden ze uiteindelijk zelf de uitgang. Een enkele keer help ik hen met een grote handdoek. Jonge eksters leren best snel hebben we gemerkt. De kattenbrokken staan inmiddels wat verder weg en enigszins uit het zicht.

Of ik me nu verveel nu de eksters hun werkterrein deels verlegd lijken te hebben? Nee hoor. Inmiddels heeft een achttal staartmezen onze rijpende venkel ontdekt. De zaden worden met enthousiasme uit de planten geplukt. De staartmezen hebben het zichtbaar naar hun zin. En ik ook.

Rob Franse, 26 augustus 2022

Vrijheid en welzijn moeten NU in revisie!

Duurzaam welzijn en duurzame vrijheid voor iedereen begint bij welvaart (hoor Roosevelt in 1944). Zonder welvaart valt er immers niets te verdelen en kan er nooit vrijheid zijn.

Vrijheid en een gevoel van vrijheid kunnen alleen maar ontstaan door iedereen te betrekken en samen afspraken te maken die door het merendeel gesteund wordt en tevens voldoende recht doen aan anders denkenden. Of zoals Gandhi van zijn moeder leerde: Echte vrijheid vloeit voort uit verplichtingen.

Die afspraken moeten geborgd worden door de overheid én door onszelf op basis van de ratio én op basis van medemenselijkheid. Regels én fatsoen dus.

Omdat de ene nu eenmaal veel meer welvaart kan toevoegen dan de ander ontstaat er zonder herverdeling razendsnel een enorme tweedeling. Steeds opnieuw. De bevoorrechten genieten daar niet alleen van maar ze krijgen op die manier ook aanzien en macht. En bij sommigen afgunst.

Wat zou een reden voor de bevoorrechten kunnen zijn om hiervan een deel op te geven? Waarom was de VS destijds bereid een Marshallplan uit te voeren? Anderen in welvaart mee te nemen?

Wat wil de bevoorrechte terugzien voor deze (gedeeltelijke) herverdeling van welvaart, aanzien en macht? Van wie en hoe?

Op welke manier voelt dit voor alle partijen zowel rationeel als menselijk ‘goed’? Wat dus iets anders is dan alleen maar ‘ik ben wettelijk verplicht’ en doe dus zo weinig mogelijk of ‘ik heb er recht op’ en hou stomweg m’n hand op zonder tegenprestatie…..

Voorkom je daarmee het ‘dat maak ik zelf wel uit’, wat in sommige situaties stomweg het niet nakomen van democratische afspraken is en in vele andere situaties tenminste onfatsoenlijk maar hoe dan ook egoïstisch. Iets wat de vrijheid en het welzijn van (vele) anderen dus in gevaar brengt…..

Hebben we daarvoor wellicht vooral voorbeeldgedrag nodig van de bevoorrechten? Want als zij zich niet aan de afspraken houden waarom zou ik dan ??????

Of hebben we voorbeeldgedrag nodig van die personen en instanties die de wereld een beetje mooier willen maken en beter willen achterlaten ten behoeve van o.a. de volgende generaties? Mensen die meer denken over -desnoods niet erkend en bedankt- bijdragen zonder zich te veel af te vragen wat ze er voor terugkrijgen?

Waardoor de echte consumeerders, ik-wil-het-op-mijn-manierders en de ik-wil-ook-erkenningers zich misschien geroepen voelen om zich wat aan te passen? Wat flinker te zijn en minder te mopperen?

Waardoor de mijn-eigen-gelijkers minder naar bevestiging van demagogische media en leiders luisteren en meer kijken naar de perspectieven van met name jongere generaties en minder kansrijken? Meer gaan luisteren?


Steeds vaker merk ik dat ik als bevoorrechte (waar begint dat en waar houdt dat op?) meer moeite krijg om begrip te hebben. Ik zie te veel egoïsme en te weinig medemenselijkheid. Ik zie het bovendien erger worden. Niet alleen aan beide kanten maar aan alle kanten.

Ik zie het bij medemensen en overheden. Bij media en op social media. Luisteren gebeurt steeds minder en ‘boze’ meningen hoor ik steeds meer.

Waar te beginnen?

Ik las in een interview van Frank Mulder met de Vlaamse psycholoog Mattias Desmet dat zeer veel mensen vinden ‘dat het zo niet verder kan’, dat men moe is van vrijheid en ‘radicale veranderingen’ zou willen. ‘De massa’ zou meer technocratie en meer controle willen. Uitgevoerd door ‘een sterke instantie of persoon?’.

Betekent dit dat velen momenteel onbehagen en zelfs angst voelen? Zelf geen uitweg meer zien? Ik denk het wel.

Lijken we bereid om een deel van ons egoïsme, disfatsoen en negatieve vrijheisdenken in te ruilen voor fatsoen, algemeen welzijn en echte vrijheid? Of willen we dat een sterke persoon of instantie ‘de anderen’ daar toe ‘dwingt’?

Ja, ik maak me zorgen. En flink ook.

Maar ik heb ook HOOP!

Terugdenkend aan de verhalen van mijn grootouders over de crisis, de oorlog en de zeer moeilijke jaren daarna is het werkelijk ongelooflijk hoe een groot deel van de mensheid zich heeft weten te herstellen naar een onwaarschijnlijk niveau van welvaart, welzijn en vrijheid. Iets wat men SAMEN en democratisch voor elkaar heeft gekregen.

Vooruitkijkend naar sommige plannen ten behoeve van het milieu en het klimaat en naar datgene wat we al bereikt hebben (iets wat we altijd maar weer vergeten) zie ik een draai ten goede. Eindelijk. Belangrijker nog is dat ik een flink deel van jongere generaties op vele gebieden een draai zie maken naar meer inclusiviteit, een ander arbeidsethos en een andere ecologische voetafdruk. Nu nog zorgen dat we de noodzakelijke acties ook ‘leuk’ en individueel waardevol maken.

Resteert mijn eigen generatie. Een generatie die zo gewend geraakt is aan welvaart zonder beperkingen dat deze -mede gezien hun leeftijd- maar moeilijk kan veranderen. Een generatie die in 2050, wanneer vele klimaatdoelen gehaald moeten zijn, hoe dan ook veel kleiner van omvang zal zijn dan nu……….

Cynisch? Een beetje wel.

Anderzijds helpt het mij wel om meer te luisteren naar de wensen en noden van jongere generaties en wat minder naar het gemopper van mijn eigen generatie.

We staan NU voor de opgave om de individuele kosten, baten en vooral perspectief te herverdelen.

We zullen, ook zelf (!), weer wat moeten DOEN voor onze welvaart en onze vrijheid!! Best uitdagend!


Rob Franse, 11 augustus 2022