Razendsnelle ontwikkelingen en dus steeds meer onopgeloste vragen en tegenstrijdige visies. Toenemende onzekerheid en stress bij jong en oud. Met name over de geopolitiek, het klimaat, de groeiende ongelijkheid, bestaanszekerheid en algemeen welbevinden. En alles wat daar dan weer uit voort vloeit.
Hebben wij wel de juiste tools, gereedschappen en vaardigheden om hier mee om te gaan? Kunnen 55-plussers dit wel bijhouden? Zijn de geleerde vaardigheden bij jonge werknemers morgen al verouderd? Leert men op school of universiteit wel het juiste voor deze tijd? Is onze overheid wel toegerust voor deze razendsnelle ontwikkelingen?
Wat zijn de vaardigheden die je juist nu zou moeten ontwikkelen. En waar leer je dat? Hoe hou je het vervolgens bij?
Op wie vestigen wij onze hoop en hoe kunnen we daarbij helpen?
Hebben we de wereld zo tot op detailniveau geautomatiseerd en dus gereguleerd dat slechts diegenen die precies op dat gebied alles weten van nut (kunnen) zijn voor onze maatschappij? Het werk aankunnen? En dat het werk voor de rest van de bevolking (mogelijk sollicitanten) abacadabra is? Ook niet ‘eventjes’ bij te spijkeren? Met alle stress van dien? Vreselijk veel tijd die opgaat aan het leren werken met betreffend systeem en de achterliggende regels ? Die dan ook van tijd tot tijd ‘gewijzigd’ worden om het ‘makkelijker’ te maken?
Ik vraag me af: We hebben in dit land 4 miljoen laaggeletterden…… Hoeveel mensen tellen we daarbij op die niet op de juiste manier met de benodigde systemen overweg kunnen? Buiten ‘het systeem’ om kan immers nagenoeg niets meer. En wat vervolgens te doen wanneer je er uiteindelijk wel mee overweg kunt maar het systeem jou dwingt tot andere uitkomsten dan wenselijk is? Bijvoorbeeld omdat vele omstandigheden razendsnel wijzigen?
En dan heb ik het nog niet eens over onopgeloste vragen en tegenstrijdige visies!!
Een meervoudige onzekerheid dus. Die van het werken met systemen en de gedwongen uitkomsten van die systemen enerzijds en de onopgeloste vragen en tegenstrijdige visies van onszelf en anderen anderzijds.
Zou dat een reden kunnen zijn voor vingeropstekers naar de koninklijke familie? Het volstrekt ongemanierd en zonder fatsoen het woord voeren, tot in het parlement aan toe? Pure onzekerheid en dus paniek? Een steeds grotere angst om het echt niet meer bij te kunnen benen en dus alles bij het oude te willen houden?
Dat op het moment dat wij elkaar allemaal meer dan ooit nodig hebben. De jongeren -als individu en als groep- waarbij praktisch opgeleiden en theoretisch opgeleiden elkaar wel móeten ondersteunen. Waarbij jong, middelbaar en oud elkaar steeds dringender nodig hebben. Het merendeel van de uitdagingen raakt ons echt allemaal!
We MOETEN elkaar dus helpen. Dat begint met openstaan voor elkaars visies, ook in zaken die echt niet eenduidig zijn. Het fatsoen om te LUISTEREN, door zo ontspannen mogelijk te vragen en te reageren zónder het idee van jouw ab-so-lu-te gelijk. Te beginnen in het parlement? Of te beginnen onder de jeugd en dus ook op school……
Ik vestig mijn hoop op de jeugd. Waarbij ik waarachtig graag zou willen helpen. Kan ik hun zorgen en spanning wegnemen? Nee. Kan ik ze leren te leven met onzekerheden, onopgeloste vragen en verschillende visies? Misschien. Ik kan in ieder geval met hen delen dat ook ik heel veel niet weet, m’n vragen en zorgen heb. M’n twijfels. Maar dat ik inmiddels wel manieren heb gevonden om daar mee om te gaan en een heel prettig leven te leiden. Niet buiten maar binnen de maatschappij. Dat is begonnen met luisteren en lezen. Met aandacht! Een kwestie van interesse? Ja, maar ook zeker van fatsoen!
Meer weten? Met genoegen stuur ik jou op verzoek het artikel dat Veerle Van den Bosch in de Standaard schreef over Yuval Noah Harari en zijn nieuwe boek ‘Hoe wij het machtigste dier op Aarde werden’ Een zeldzaam inspirerend artikel!
Rob Franse, 24 september 2022