Grotesk! Zo kun je de behoefte aan erkenning en er bij horen wel omschrijven. En wanneer je dát nog niet als grotesk ziet, dan is de reactie van sommigen daarop dat wel degelijk, zeker wanneer ze het gevoel hebben er ten ónrechte niet bij te horen. Ten onrechte niet de erkenning te krijgen die ze verdienen.
En ja, ik ben het er mee eens. Erkenning is heerlijk. En ten onrechte niet erkend worden kan echt heel vervelend zijn.
Maar welke erkenning wil je? Op welke erkenning denk jij recht te hebben? En hoe uitgebreid wil je erkend worden? Ik kan me herinneren dat ik als marketeer nog al eens sollicitanten sprak. Eén van mijn vragen was altijd: “Waarom moet ik jou aannemen”? En het antwoord was bijna altijd “Omdat ik zulke goeie ideeën heb”. Wanneer ik vroeg hoe die ideeën vorm gegeven moesten worden dan kreeg ik al snel een reactie als “Daar zullen hier toch wel mensen voor zijn…..”. Vaak kregen ze van mij als eerste antwoord dat ik zelden een sollicitant kreeg die vond dat hij of zij slechte ideeën had; en dat iedere sollicitant dat zei. Meestal werd dat gevolgd door een schaapachtig kijken. Alsof ik iets heel nieuws en heel bijzonders zei.
Maar precies daar zit tegenwoordig wel één van de grootste problemen. We hebben zo’n hoge pet van onszelf op. Daarbij al te vaak geholpen door ouders die hun bloedjes werkelijk zien als een combinatie van de nieuwe Einstein en een zeer talentvol sporter. Als een prins of prinsesje die toch alle recht (?!) heeft op…….. Al te vaak gevolgd door: “Het is zo oneerlijk dat hij of zij de kans niet krijgt”. Laat ik dan duidelijk zijn en je uit de droom helpen: De kans dat jij een middelmaatje bent is erg veel groter, heel erg veel groter, dan dat je de toekomstige Einstein bent. En wanneer je iets gaat doen wat net boven je macht ligt dan is de kans op erkenning nog veel kleiner. En de kans dat je dat wilt gaan doen is best wel groot. En nee, dan krijg je geen erkenning. Dan hoor je er niet bij.
Het doet me denken aan een droeftoeter die ooit bij mij in de klas zat en me vroeg , serieus, of ik het mooiste meisje van de klas voor hem kon versieren…..En dan nog verbaast en teleurgesteld zijn ook.
Of dit alleen bij jonge mensen gebeurt? Welnee, ik ken vele leeftijdsgenoten die met terugwerkende kracht boos zijn (en blijven) over het feit dat ze nooit de erkenning hebben gekregen die ze verdienden. Dat is echt heel naar, en dat meen ik oprecht. En het ligt zeker in werksituaties inderdaad vaak aan de baas en aan de organisatie. Maar toch…..
Volgens mij moet je, om prettig te leven, inderdaad ergens bij horen en erkenning krijgen. Maar bedenk je dan eerst eens waarom (!) je de erkenning zou kúnnen krijgen. Wát jouw toegevoegde waarde is; op het werk, in je relatie, met je kinderen, met je vrienden,……Richt je eerst eens op het, met empathie, goed uitvoeren van jouw rol. En zorg dat het een rol is die je ook aan kan! Investeer! En “hengel” niet te veel naar erkenning. En zeker niet bij de verkeerde mensen.
Dus in z’n algemeenheid: Erken de ander, laat de ander er bij horen, laat het merken, spreek het uit. Maar ook: Ken je eigen niveau, investeer in jezelf, huil niet te snel. Je kunt slechts dan teleurgesteld worden wanneer je verwachtingen hebt die een illusie zijn. En dat geldt niet alleen voor je rol in de maatschappij, het geldt ook voor je “menszijn”. Niemand trekt graag op met iemand die altijd zeurt en zanikt.
Maar stel nu eens dat jij het echt allemaal “goed” doet. En dat je er toch niet bij hoort. Niet de erkenning krijgt….dan is dat K met een klontje. En wanneer daardoor je situatie uitzichtloos is dan wordt het zelfs K zonder klontje. En dan ben je vatbaar voor heel verkeerde invloeden, mensen en groepen van mensen. Je weet het. En toch doe je het. Want eindelijk hoor je er bij. Eindelijk krijg je de erkenning. De dwang van de nieuwe groep waar je nu bij hoort. Je passeert grenzen. Vaak bemerk je dat pas als het te laat is……. Nu ik dat zo opschrijf: Ook wanneer je het allemaal “fout” doet dan ben je vatbaar…..zolang je geen erkenning krijgt en er niet bij hoort…..
En een enkeling, gelukkig zijn het er op de gehele wereldbevolking relatief weinig, slaat volkomen door. Daarvoor hoef je niet eens gediscrimineerd te worden en kansloos te zijn. Het kan ook zo maar de schuld van je ouders zijn bijvoorbeeld…..Toch???
Blijf nadenken, blijf relativeren, ontwikkel je geest en lach! In “gods” naam: Lach! Het scheelt voor jezelf. En verrassend: Anderen zouden zomaar kunnen teruglachen.
Rob Franse, 18 november 2015