Hebben jullie het World Economic Forum in Davos een klein beetje gevolgd? Nee? Dat hindert niets hoor. Ik zou me alleen verbazen als je vervolgens wel een mening durft te hebben over de ontwikkelingen in deze wereld. Klinkt dat een beetje hard? Mooi zo. Precies de bedoeling. In Davos spreken en luisteren vele groten der Aarde over datgene wat er met onze wereld staat te gebeuren. Erg veel belangrijkere dingen kunnen er toch niet bestaan?
Welnu, sommigen aldaar, alsmede vele journalisten, denken dat 2016 een historisch jaar zal worden. Een definitieve gang richting KI (= kunstmatige intelligentie).Met alle gevolgen van dien. En dat heeft natuurlijk veel gevolgen voor (economische) ontwikkelingen, maar zeker ook voor de werkgelegenheid. Wereldwijd. Eng? Natuurlijk is dat eng, maar het is vooral spannend!
We kunnen allemaal begrijpen dat er extra werk gaat ontstaan in de techniek (heel gespecialiseerde techniek trouwens). En natuurlijk gaat er werk “weg geautomatiseerd” worden. En dan hopen we dat al die nieuwe ontwikkelingen zullen leiden tot meer economische bedrijvigheid. En van daar uit meer werkgelegenheid. Zeker weten we wat dat betreft niets. Het wordt met recht spannend.
Over 2 verschillende zaken lees ik erg weinig. En juist dat baart me zorgen.
De 1e zaak is dat dit soort grote en snelle veranderingen een slagvaardige overheid nodig heeft. Kennis van zaken, visie, vernieuwing en aangepaste regelgeving. En dat allemaal met snelheid. Zowel op gemeentelijk als provinciaal als landelijk als Europees niveau. Lijkt mij een ultieme test voor zowel overheden als voor de democratie.
De 2e zaak krijgt nog minder aandacht. En dat gaat over, als we niet heel erg oppassen, een mensheid die nog maar één van beide hersenhelften kan gebruiken waarbij het lichaam helemaal nergens meer voor nodig is. Heel simpel gesteld: Wanneer je straks uitsluitend internet en het internet of things nodig hebt, dan kun je bijna alles vanuit je luie stoel doen met een simpele smartphone (als het al niet vanzelf geregeld wordt). En het werk wat daar aan voorafgaat is voor een enorm percentage voer voor onze linkerhersenhelft.
En dat minder door de dag heen bewegen en het steeds minder de rechterhersenhelft gebruiken is al een flinke tijd aan de gang. Zo zijn er wetenschappelijke onderzoeken die stellen dat ons empathisch vermogen in de laatste 40 jaar met 40% is afgenomen. En vraag maar eens bij de GGD na hoe het staat met het obesitasprobleem.
Het zou toch verdraaid jammer zijn wanneer we ons lijf en onze rechterhelft steeds minder weten te gebruiken. Juist op die 2 gebieden gebeuren de meest interessante en bevredigende zaken. Zonder een goed functionerend lijf kun je niet eens lopen. En waardering en fantasie zitten bijvoorbeeld in die rechterhersenhelft. Heb je al eens bedacht of seks mogelijk is zonder goed functionerend lijf of zonder goed functionerende rechterhersenhelft? Of denk je dat seks leuker wordt door het internet of things?
Ben ik dan een tegenstander van het gebruik van de linkerhersenhelft? Nee. Moet de linkerhersenhelft minder gebruikt worden? Wederom Nee. Maar wat er wel “moet” is het gebruik van het lijf en de rechterhelft in evenredigheid met die linkerhersenhelft. En niet zo zeer om en om, maar waar mogelijk gelijktijdig.
Toch een mooie uitdaging niet waar? Proberen te voorkomen dat zelfs seks wordt overgenomen door het internet of things? Niet omdat we dat willen, maar omdat we het straks wellicht niet meer kunnen? En zou het toeval zijn dat KI niet alleen staat voor kunstmatige intelligentie maar ook voor kunstmatige inseminatie?
Rob Franse, 24 januari 2016