Of als je het mooier vindt klinken: Nature strikes back! The final game?
Jarenlang was de ‘maatschappelijke wereld’ aan de winnende hand. Tot de ‘natuurlijke wereld’ terug begon te vechten. En hoe! In het begin hadden we het nauwelijks in de gaten. Het waren ‘incidenten’. We ‘konden het aan’……….. Maar we begrepen de boodschap van de natuurlijke wereld niet echt. Tot nú, misschien ……. En wel nu doordat de natuurlijke wereld de maatschappelijke wereld eindelijk precies daar weet te raken waar dat het meest pijn doet, namelijk op onze hedonistische en consumptieve geneugten. Auw! (iets anders begrijpen we sowieso niet)
En nu niet zielig huilie huilie doen asjeblieft. We hadden al Aids, Ebola, Legionella, Sars, Mers, sprinkhanen, bosbranden, droogte, smeltende ijskappen, overbevolking, migratiestromen, overstromingen en een volk dat stemde op Trump. Kom op. Hoeveel signalen wil je hebben.
Helaas zag de natuurlijke wereld dat zelfs dit niet voldoende hielp. Om nog een heel stevige laatste waarschuwing te geven werd Corona op ons losgelaten. Deze keer wel wereldwijd, maar nog steeds ingehouden. Het raakt namelijk vooral de zwakkeren in de samenleving. Zo kunnen de Alfa mannetjes en vrouwtjes nog één keer goed nadenken op welke manier ze Alfa leider willen of zouden moeten zijn (ja Boris, denk daar maar eens over na…. misschien ben jij helemaal geen alfa…..).
Corona is zelfs zo goed en/of vriendelijk dat het niet in één keer voor iedereen dodelijk is (hoe in en in triest voor de getroffenen die hier niets aan konden doen dan ook; wat dat betreft is onze maatschappelijke wereld echt heel oneerlijk).
Laten we gaan naar diegenen die het wel begrepen: Socrates, Plato, Aristoteles, Lao Zi, Confucius en Zarathustra. Zo’n 2500 jaar geleden. Echt grote denkers zonder het over economische groei of over goddelijkheid te hebben. Mensen die begrepen dat er iets groters was (de natuurlijke wereld?) dan zij zelf en het aandurfden om daar echt over na te denken en dat te delen. Wijsheid in combinatie met gerede twijfel. Helaas, hoe beroemd zij ook nog heden ten dage zijn, hun beroemdheid legt het bij de meesten van ons af tegen de duidelijkheid (…) van achtereenvolgens Romeinen, Christendom, Islam, Verlichting en Industriële Revolutie. Kennelijk willen wij, de maatschappelijke wereld, liever macht met brood en spelen dan nadenken met de daarbij behorende twijfel. Liever hebben wij een God of een Dollar als ‘almachtige’ dan het goddelijke wat in de natuurlijke wereld zit en zelfs een beetje in een ieder van onszelf. Liever lopen we achter iets, iemand of iets aan dan dat we onze (gezamenlijke) verantwoordelijkheid nemen.
En nu?
Zou het helpen, al die quarantaines, lockdowns en steunmaatregelen voor de economie? Al die extra schulden? Zo snel mogelijk terug naar….. Ja, naar wat eigenlijk? En waarom? Waarom willen we terug? Waarom zo snel? Waarom laten diegenen die dat eigenlijk helemaal niet willen (en dat zijn er best veel) zich zo gijzelen door diegenen die dat wel willen?
Wist je dat de gemiddelde maaltijd op ons bord 2100 km heeft gereisd? Wist je dat er een ongelooflijke hongersnood in Afrika dreigt? Wist je dat Amerikanen wapens hamsteren in plaats van …… Wist je dat Millenials nu al voor de 2e keer in hun leven een echte crisis meemaken en dat dit wereldwijd het geval is? Wist je dat we bij doodgaan rond ons veertigste er voor zorgen dat de wereldbevolking gelijk blijft? Wist je dat …… Nee, dat wist je niet. Of je wilde het niet weten……
Of we een kans hebben?
Zeer zeker en absoluut. Mits we naar de natuurlijke wereld willen luisteren! Maar of we dat willen? Ik denk dat het nog niet zo ver is. Zeer velen denken nog steeds dat ‘het’ hen niet zal raken. En dat ‘het’ anderen raakt. Anderen misschien wel zó raakt dat het voor henzelf en hun directe omgeving misschien wel meer ruimte geeft om toch vooral en minimaal zo door te gaan als we deden. Ik zou zeggen: Keep dreaming! Ik hoop voor jou dat het geen nachtmerrie wordt, zoekend naar ‘zo snel mogelijk’ maatschappelijk perspectief uitgesproken in zinnen die al te vaak beginnen met ‘Ik’.
Of ik het weet?
Eens te meer wordt mij duidelijk hoe weinig ik weet. Wat ik wel weet is dat je op de lange termijn nooit maar dan ook nooit kunt winnen van de natuurlijke wereld. Die natuurlijke wereld eist (!) evenwicht op. Een evenwicht dat wij, mensen, nauwelijks kunnen bevatten in de mini tijdsspanne die ons leven omvat. Wij willen het maximale uit onze maatschappelijke wereld halen en laten het, onbewust, aan de natuurlijke wereld over om daar paal en perk aan te stellen. Stomweg omdat we niet anders kunnen.
Als over 2500 jaar ons kleine stukje historie van 1850 tot 2025 beschreven wordt dan zal men zich hoofdschuddend afvragen hoe het mogelijk was. Hoe volkeren met zo veel informatie zo dom en egoïstisch konden zijn. Dat wil zeggen, als er over 2500 jaar nog mensen of andere wezens zijn óm dit te beschrijven.
Rob Franse, 23 april 2020