In dialoog met de burgemeester over Respect. Of gemakzucht?

Ik mocht afgelopen maandagavond aanschuiven in de prachtige kamer van de burgemeester op Goudestein. Voor een dialoog-bijeenkomst over respect! De burgemeester was in dit geval gewoon Marc en hij was net als 9 andere inwoners en ik, deelnemer. Niet meer en niet minder. Gespreksleider was Marijke Zoetelief die o.a. als taak had een ieder aan het woord te laten komen (slimme vrouw overigens want bij de tafelindeling had ze mij naast zichzelf geposteerd zodat ze me op alle mogelijke manieren in toom kon houden).

Mooi zo’n initiatief. Een dialoog of gesprek is altijd goed en wanner het onderwerp “Respect” is dan wordt het alleen nog maar fraaier. Hoewel…… Iedereen aan deze ronde tafel bleek zeer fatsoenlijk en respectvol te zijn. Eigenlijk wel jammer in zekere zin.

In zo’n situatie komen er wat rare eigenschappen van mij naar boven. Niet alleen vertel ik al te graag hoe en wat respect volgens mij is, maar ik begin ook uit te proberen, te prikkelen en te zoeken. Zoals zo vaak in zo’n zoektocht aan een tafel met geïnteresseerden zegt er dan iemand iets wat écht mijn aandacht trekt. In dit geval was het de jongste deelnemer, 24 jaar oud, die ons allen uitleg gaf over de gemakzucht van zijn leeftijdsgenoten. Het heeft me niet meer losgelaten.

Wat respect en gemakzucht met elkaar te maken hebben? Veel, zo bleek mij. Gemakzucht, zo werd mij uitgelegd, heeft vooral te maken met oplossingen die direct onder handbereik (inderdaad, de smartphone) zijn, weinig moeite kosten, weinig tijd kosten, eenduidige makkelijke antwoorden geven zonder er over na te hoeven denken en, dat is heel belangrijk, passen bij jouw beleving en instelling. Niets dus wat jou zou kunnen prikkelen of tot nadenken zou kunnen aanzetten…………….

Niets (!) dus waardoor jij respect zou kunnen opbrengen voor mensen met andere meningen of met ander gedrag. Ik heb geloof ik goed begrepen dat het zelfs aanzet tot meer gemakzucht (lekker, ik heb het al zo druk en ik vind het al zo ingewikkeld)en nog minder kritisch luisteren.

We zijn een stap verder gegaan door te zoeken naar wat dan wel een verbindende factor kan zijn (gemakzucht blijkt een afbrekende factor zoals duidelijk mag zijn). Zo kwamen we er op dat het eigen gezin voor iedereen héél belangrijk is. Bijna gingen we in de fout in door dit al te gemakkelijk te vertalen in “ieder gezin wil gelukkig zijn”. Een vertaling die natuurlijk voortkomt uit een vanzelfsprekende en niet herkende arrogantie: Wij vertalen het “voor je gezin opkomen” in “onze definitie van geluk”. Misschien geldt voor heel veel gezinnen wel iets heel anders dan onze definitie van geluk. Misschien komt hun “geluk” wel voort uit voldoende eten. Geen schulden. Geen geweld. Misschien wordt er door zulke gezinnen wel gedacht……. Kijk, daar ga ik al; ik ga het voor hen invullen.

Wederom realiseer ik me mijn luxe positie. Ik heb voldoende eten, ik heb geen schulden en ik heb geen last van geweld. Wie ben ik dan om te vertellen waar andere gezinnen, die ik helemaal niet ken, behoefte aan hebben?

Meer en meer kom ik er achter dat mijn respect niet verder reikt dan de mij bekende omgeving. Over het onbekende weet ik simpelweg te weinig om er iets van te snappen, laat staan er respect voor op te brengen.

Samengevat: Ik (en/of wij) weet te weinig van anderen om oprecht te kunnen zeggen dat ik respect voor ze heb. Daarbij helpen gemakzucht en smartphones al helemaal niet! Ze trekken me slechts terug in m’n eigen veilige omgeving. Ja, ik heb, geloof ik, respect voor wie en wat ik ken. Meestal…… Of in ieder geval begrip…… Of ik respect heb voor wat ik niet ken? Of erger, voor wat mij eenzijdig wordt voorgeschoteld?

Soms verlang ik zelfs dat ik wat meer gemakzucht zou hebben. Het duurt nooit erg lang, maar toch. Wat me steeds duidelijker wordt is dat gemakzucht op zich helemaal niet zo’n kwalijk iets is. Zolang je dan ook maar geen mening, laat staan disrespect hebt.

Denk daar maar eens over na!

 

Rob Franse, 18 januari 2017

3 gedachten over “In dialoog met de burgemeester over Respect. Of gemakzucht?”

  1. Dag Rob, interessant verhaal. Maar de verplichting “geen mening te hebben” als je “gemakzuchtig bent” kan ik niet volgen.
    Vriendelijke groet

  2. Dag Bert,
    Ik ga hier wat kort door de bocht. Gemakzucht betekent volgens mij in erg veel situaties dat je niet de moeite neemt om je ergens in te verdiepen. Niet in je eigen gedrag en al helemaal niet in het gedrag van een ander. Wanneer je die gemakzucht (je niet verdiepen in het gedrag van een ander) combineert met een felle mening over die ander (een mening zonder verdieping of kennis….) dan heb ik daar veel moeite mee.
    Vandaar dat ik schrijf dat je met veel gemakzucht zeer terughoudend zijn met een mening hebben en/of geven.

Laat een antwoord achter aan Bert Appeldoorn Reactie annuleren

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *