Auteur: prikkelsvoordegrijzemassa

“Het interesseert me niet hoe je het regelt, als je het maar regelt”. Hoe vaak heb je dat zelf niet te horen gekregen in je leven. FOUT! Het doet er wel degelijk toe hoe je het regelt. In veel gevallen is het zelfs minstens zo belangrijk als de vraag of het geregeld is. Niet voor de grap wordt er gezegd dat het de toon is die de muziek maakt.

Hoe ik daar zo op kom? Misschien door Trump, of door de media, of door veel beleid wat slecht uitgevoerd wordt. Het zal allemaal wel een rol gespeeld hebben. Nee, wat mij echt deed nadenken is de enorme hoeveelheid grofheid welke bijvoorbeeld geuit is rond Sylvana Simons. Of rond Erdogan. Rond Moslims en Joden. Een grofheid die met de week erger wordt.

Steeds meer mensen in de huidige wereld zijn onder het mom “vrijheid van meningsuiting” zo ver gekomen, ongetwijfeld aangestoken door “voorbeeldgedrag” van anderen, zoals sommige cabaretiers en politici, dat alles geoorloofd lijkt om je eigen gelijk te halen. En nu komt het: Meestal lukt dat niet. Nog sterker, het werkt meestal averechts!

Hoe je iets regelt heeft, dus, veel te maken met de manier waarop je iets zegt, de manier waarop je je laat horen, de manier waarop je luistert, kortom: Met omgangvormen. Nu is dat een hele lastige. En dat is zo lastig omdat we, zowel individueel als in welk groepsverband dan ook, net wat verschillende omgangsvormen hebben. Dat is lastig, maar niet onoverkomelijk zolang er maar een zekere gedeelde set waardes is. En die set gedeelde waardes hebben we in een groot deel van Europa al een flink aantal jaren. Je zou het met een beetje goede wil sociaal liberaal kunnen noemen. Dus ruimte voor het individu in een geaccepteerd sociaal verband. Dat ging, en gaat vaak nog steeds, heel goed zolang iedereen zich redelijk binnen de ongeschreven regels beweegt. En omdat die niet echt hard beschreven zijn noem ik ze even fatsoensregels.

Die fatsoensregels zijn in de laatste 20 jaar bij herhaling opgerekt; misschien wel overschreden. En wanneer je dat maar vaak genoeg doet, dan vraagt iedereen zich af hoe die regels nou eigenlijk zijn. En of die regels wel zo hard zijn. Of ze wel zin hebben. Misschien wel fout zijn. En weet je wat, als anderen zich er niet (voldoende) aan houden, waarom zou ik dat dan wel doen?

Daar zitten we dan. We weten het vaak niet meer. Wat we wel weten is dat er onvoorstelbaar veel regels en ”afspraken” zijn. En daar hebben we allemaal onze eigen individuele mening over. Die we dan ook nog eens allemaal uiten. Ja hoor, op onze eigen manier. Nou, daarom werkt er dus zo veel niet. Omdat het wel “geregeld is” maar het meestal niet “geland” is. Niet geaccepteerd. En daar schelden we dan over.

De oplossing? Niet even snel iets regelen, maar “fatsoenlijk” overleggen. Mensen de tijd geven om te geven en te nemen en zaken te laten landen.

Ooit zij iemand tegen mij, toen ik wederom voortreffelijk geholpen was in een ziekenhuis: “Het is toch te gek voor woorden dat jij wel goed geholpen bent omdat je begrip en charme in de strijd gooit……..” Nou, denk daar maar eens goed over na.

 

Rob Franse, 5 juni 2016

 

Pas bij het 6^e krantenknipsel viel het me op. Wat doen we met z’n allen veel domme dingen. Steeds erger, steeds vaker, steeds ernstiger. De oorzaak in al deze gevallen is gelegen in het feit dat wij als mensen en als organisaties niet overweg kunnen met de mogelijkheden en de dwang van ICT en dan met name van internet, social media en smartphones.

En dat is vreselijk jammer want de mogelijkheden zijn geweldig en worden alleen maar beter. Waar gaat het dan fout? Wat gaat er dan fout?

In essentie gaat het naar mijn mening om de volgende zaken:

• Wij laten ons de gehele dag en nacht storen, vaak direct onmiddellijk en dwangmatig, door ieder geluidje of ander signaaltje wat welk scherm dan ook geeft. En vaak reageren we ook nog eens direct. Waar je ook mee bezig was, de concentratie of de rust of de gezelligheid is weg. En wanneer je de concentratie, rust of gezelligheid terug wilt dan kost dat heel veel energie en meestal ook ergernis. Als het al lukt. Maar zelfs wanneer je niet reageert maar “alleen even checkt” dan is het kwaad al geschied.
• Wie is er dan zo belangrijk met welk bericht? Meestal marketeers en hun algoritmes (ook en zeker wanneer je denkt dat er geen marketing achter zit). Signalen en berichten die geheel op jouw persoon afgestemd zijn. En op jouw gedrag. Heel veel vaker zijn het meningen in plaats van feiten. De kans dat jij meningen en feiten niet uit elkaar kunt houden schat ik al gauw op 90%. Dat alles samen betekent dat de informatie die je tegenwoordig krijgt, ja ook via Google, nog eenzijdiger is dan in het meest afgelegen en gereformeerde dorp uit 1950.
• En als het geen marketeers zijn dan is het iemand die jou ieder uur checkt (Je moeder? Lekker opgroeien en volwassen worden joh) of iemand die aandacht wenst (verveling, ijdelheid, stupiditeit,…..)
• Bijna alle berichten zijn gelukkig ontdaan van welke vorm van nuancering dan ook, maar wel lekker kort en bondig. Kretologie en zo. Populisme. Jou bevestigend!

Zijn we eindelijk verlost van vele deur tot deur verkopers, telemarketeers en ongewenste brievenbusvervuiling, krijgen we de ellende binnen via ons scherm. Maar dan wel van of via echte en commerciële monopolisten. Via datzelfde scherm wat je niet weg durft te leggen of uit te zetten.

Laat ik ook niet vergeten te noemen dat er tegenwoordig heel veel juist níet kan vanwege de ICT. “Het past niet in het systeem”. Zo worden we dan weer lekker eenheidsworst. En geloof me, dat lust je niet. Je “kiest” noodgedwongen voor eenheidsworst omdat andere smaken er misschien wel zijn, maar niet bereikbaar zijn. En ja, het aanpassen van de systemen…..Dat is zo duur, als het al lukt……..

Algoritmes gaan steeds meer bepalen wat goed voor jou is. Of juist niet. Algoritmes bepalen steeds meer of jij krediet krijgt of niet. Of een verzekering (en tegen welke prijs). Of jij die baan krijgt of niet. En over banen gesproken: Hoeveel banen gaan er nog meer verdwijnen door de ICT? En wat is het alternatief? Een basisinkomen? Gecombineerd met mantelzorg wellicht?

Ik stel de vraag nogmaals: Wordt het een ramp? Kunnen we de ramp voorkomen? En zo ja, kunnen we dat snel genoeg?

In veel gevallen is het mogelijk. Dat denk ik en dat hoop ik. Herverdeling van arbeid, basisinkomens, tegengaan van monopolies, privacy wetgeving, ….Hier geldt: Waar een wil is is een weg. Je niet meer laten storen of niet meer gestoord worden? Ook daar zie ik mogelijkheden. Minder eenheidsworst? Moet ook kunnen.

 

Maar waar ik echt bang voor ben is de toenemende eenzijdigheid van de informatie die jou bereikt. Dat wordt veroorzaakt door jouw klikgedrag en via slimme marketing omgezet in informatie zoals jij die waarschijnlijk wilt horen. Dus jouw waarheid. En dan niet in feiten maar in meningen. Heel gluiperig allemaal. Polariserende meningen omgezet in kreten die jou doen denken dat je het nog allemaal snapt ook.

En zo verdwijnt de nuancering, het tegenwoord, het nadenken…….We beginnen elkaar na te schreeuwen. We zoeken de tegenstellingen in plaats van datgene wat ons verbindt. En dat levert ons als vanzelf de Donald Trumps van deze wereld op…..En erger! Vanaf dat moment luistert niemand meer en roepen we elkaar na. Massale veroordeling via sociale media zonder dat iemand de feiten kent. Heel erg eng.

 

Hoe moet jij het voor elkaar krijgen om breed en genuanceerd geïnformeerd te zijn, de feiten te krijgen in plaats van de meningen en een echte en evenwichtige eígen (…)mening te krijgen?

Nou, omdat ik dat antwoord niet heb en me wel bewust ben van ons aller beperkingen is het misschien een bijzonder goed idee om slechts zeer beperkt gebruik te maken van je schermpjes. En als je het al doet zeer kritische te blijven en ook op zoek te gaan naar andere geluiden.

 

Ik wens je wijsheid toe. Veel wijsheid. En die vindt je zelden via je schermpje.

 

Rob Franse, 26 mei 2016