Diepe teleurstelling door extreme welvaart

Daar is iets aan te doen! Aan jou de keuze of je dat met een rode of met een blauwe pil doet….

Realiseer je eerst hoe we in amper 50 jaar middels de blauwe pillen zover zijn gekomen. Dat ging in 4 grote stappen:

Stap 1: Het socialisme van de jaren ’60 en ’70 beloofde iedereen zelfontplooiing (let op: geen samen ontplooiing!). Verheffing. Meritocratie. Het was aan jou. De trein stond er (betaald met een forse hypotheek op de toekomst middels extreme beloftes als waardevaste pensioenen en dergelijken) en je hoefde er alleen maar op te springen. Een trein die je bracht bij eigen huis, eigen auto, eigen wasmachine en eigen wat al niet meer. Met voor diegenen die niet sprongen prachtige sociale voorzieningen. Rechten zonder plichten. Een kleine blauwe pil die ook diegenen voorzag van het genot van een TV en een eigen onderkomen. Iedereen individueel genieten.

Stap 2: Het daaropvolgende neoliberalisme bouwde voort op het feit dat iedereen zichzelf ontplooid had (….). Een systeem wat in ieder geval voor de overheidsfinanciën beter was dan het socialisme. De markt zou haar werk gaan doen. Iedereen werd geacht daaraan deel te kunnen nemen. Em passant werd er, misschien wel doordat het veel individuen maatschappelijk zo goed ging, vergeten dat een markt gebaat is bij een goede marktmeester. En dat er ‘aan de randen van de markt’ ook een acceptabele manier van leven mogelijk moest zijn. Gelukkig, zo meende men, was onze gemeenschappelijke welvaart zo groot dat er automatisch ruimte was voor ‘de mensen aan de onderkant van de maatschappij’. Individueel genieten van alle geneugten in deze wereld was, heus waar, echt voor iedereen mogelijk.

Stap 3: De digitalisering die daar overheen kwam opende ongekende mogelijkheden. Voor iedereen! Alle informatie en alle benodigde kennis kwam binnen handbereik. Iedereen maximaal geïnformeerd. ‘Gemak’ dient de mens. Nu kon echt iedereen meedoen aan alles…… Ik meen me te herinneren dat, toen het internet net voor bijna iedereen toegankelijk was, het individuele gebruik voor meer dan de helft het bekijken van bewegende porno was. Tsja, wederom blauwe pillen dus. Maar wel voor iedereen! Lekker op jouw eigen manier ‘genieten’. Lekker individueel ook.

Stap 4: Social media zou, zeker doordat iedereen (wereldwijd!) alles en iedereen middels een handzaam machientje altijd en overal bij zich had, leiden tot meer openheid en verbinding, naast de geneugten van nog beter geïnformeerd zijn. De hele wereld met elkaar verbonden. Mooi! Maar ja, we vergaten even de menselijke aard en de kracht van marketing en reclame. Iedereen kon zien hoe succesvol en blij anderen waren en omdat je niet achter wilde blijven deed je er alles aan om in iedere geval via die schermpjes te laten zien dat het met jou ook geweldig ging. Individualisering en blauwe pillen ten top in de massa van het massatoerisme. Allemaal samen en toch heel alleen.

Het wachten was slechts op iets als een pandemie die ons wakker zou schudden uit de wereld der blauwe pillen. Dat leek zelfs korte tijd te lukken. We keken zowaar naar elkaar om….. maar na amper 2 maanden bleken we daar toch niet zo erg goed in te zijn.

De blauwe pillen bleken toch wel heel erg verslavend te zijn. Met als bijwerking een toenemend onvermogen om, anders dan virtueel of gedurende heel korte tijdsspanne, werkelijk en echt belangrijke zaken samen te doen. Anderen de kans te geven om echt onderdeel te zijn van de maatschappij. Waardevol te zijn, voor jezelf én voor het wereldje om je heen.

Blauwe pillen zijn duur. In vele opzichten. Wat mij betreft vooral omdat ze aanzetten tot heel kortstondig genot zonder nagenieten, anders dan anderen er over te vertellen. Hoewel, we vertellen niet eens meer; we delen misleidende beelden.

Ik begon met te zeggen dat er iets aan te doen is. De meest voor de hand liggende oplossing is voor velen het inslaan van extra blauwe pillen. Om die lekker en veel te gebruiken zodra het vaccinatieprogramma voldoende effect heeft: Terrassen, vakanties, vliegtuigen en feesten maar vooral het vastleggen en delen daarvan. ‘Met mij gaat het goed’, ……. Maar met de wereld…….

Nou hou ik zelf ook wel van een blauwe pil. Op z’n tijd. Maar door omstandigheden nam ik rond m’n zeventiende een aantal rode pillen. Dat maakt het leven niet altijd makkelijker. Het geeft echter wel meer vermogen om te zien wat blauwe pillen met mensen doen. Wat achtereenvolgens socialisme, neoliberalisme, digitalisering en social media met de wereld zouden gaan doen. Dat het zou leiden tot onvrede, kortere periodes van voldoening, individualisering en steeds meer afvallers. Op alle niveaus en onder iedere bevolkingsgroep op vele verschillende manieren.

Met mij gaat het goed. Ik hou steeds meer van m’n rode pillen (met zo af en toe een blauwe tussendoor). Die pillen geven mij het vermogen om echte, diepe en langdurige voldoening te halen uit m’n leven. Met als bijwerking dat je ook wat vaker zorgen hebt over vele zaken in deze wereld.


Ik denk wel eens dat velen beter af zouden zijn met wat meer rode pillen. Ondanks het feit dat dit voor velen, zeker in eerste instantie, confronterend kan zijn. Ik geloof daarnaast oprecht dat het vervolgens ook met de wereld beter zou gaan. Ook met al diegenen die het nu niet goed of goed genoeg gaat. Ofschoon je dat als aanmatigend kan kwalificeren.

Laat ik daarom een simpel voorbeeld geven. Wanneer ik op een avond wat pilsjes drink dan ben ik daar op dat moment heel tevreden mee. Het voelt goed. Wellicht iets om de volgende avond weer te doen. Wanneer ik op een avond een mooie wijn drink dan ben ik daar niet alleen op dat moment tevreden mee maar kan ik daar nog dagen lang van nagenieten. En toegegeven: Pils koop je makkelijk en goedkoop zonder nadenken. Wijn kopen doe je na wat verdieping, nadenken en tegen een wat hogere prijs. Het kost wat meer moeite.

Wat meer moeite levert mij meer en langere voldoening op. Het voorkomt teleurstellingen en het voorkomt de directe behoefte aan de volgende externe prikkel die de vervelende gewoonte heeft om te blijven vragen om de volgende prikkel.

Rob Franse, 4 maart 2021

Eén gedachte over “Diepe teleurstelling door extreme welvaart”

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *