Het gevoel gehoord te zijn is dat wel. Wat niet zomaar hetzelfde hoeft te zijn als ‘dat er naar jou geluisterd is’.
Wat wél de oplossing is? Iedere maatregel die ‘als vanzelf’ uitgevoerd wordt. Het soort maatregel wat uiteindelijk bijvoorbeeld een product, een inkomen of veiligheid oplevert. Het soort maatregel waar nooit over geschreven of gepraat wordt in de media.
Wie daar heel goed in was? FDR. Roosevelt dus. Met heel verschillende deskundigen goede maatregelen bedenken, implementeren en uitvoeren. Denken en handelen in oplossingen dus door een ‘gematigd’ denker.
Je hoort het helaas steeds vaker: ‘Als er nou maar eens naar me geluisterd werd’. Een uitroep die je in Nederland zelden hoort aangaande zaken die goed geregeld zijn zoals de voedselvoorziening, drinkwater uit de kraan, het gaspedaal dat in iedere auto rechts zit en meer van dat soort zaken. Betekent dit dat er (dus) steeds meer zaken zijn die -in ieder geval voor delen van de bevolking- slecht geregeld zijn? De laatste decennia is er immers steeds meer onvrede onder grote groepen van de bevolking. De laatste maanden nam de onvrede verder toe en de laatste weken zie je dat in toenemende mate.
Los je die onvrede op door naar iedereen te gaan luisteren? Iets wat in praktische zin überhaupt onmogelijk is? Of proberen we de juiste mensen de juiste maatregelen te laten nemen?
Kunnen ‘juiste maatregelen’ voor iedereen even goed uitpakken? Kunnen de mensen voor wie de maatregelen wat minder of zelfs slecht uitpakken zich vervolgens aan die maatregelen houden? Wat gebeurt er wanneer velen zich niet aan die maatregelen houden?
Al decennia geleden hebben ‘we’ steeds meer vrijheid gekregen. Misschien wel genomen. Overheden hebben regels enerzijds opgerekt en anderzijds ongelooflijk complex gemaakt. Vervolgens worden we als maatschappij steeds meer geconfronteerd met uitdagingen als vergrijzing, klimaatverandering en nu covid-19.
Kort na 12 maart konden we ons allemaal vrij goed aan een heel aantal ingrijpende maatregelen houden. Maatregelen die níet genomen waren door naar iedereen te luisteren maar wél genomen zijn door te luisteren naar deskundigen en vervolgens snel verantwoordelijkheid te nemen.
Sinds 1 juli hebben we weer wat meer vrijheid. En verdomd, er moet weer ‘meer geluisterd’ worden. ‘En als er niet geluisterd wordt dan moet iedereen het zelf maar weten want dan pak ik mijn eigen vrijheid’.
De oplossing? Kijk naar wat FDR heeft gedaan. Kijk naar wat onze regering in maart heeft gedaan. Schakel met de juiste deskundigen, kom met goede maatregelen, communiceer het helder en aan de slag met de volgende uitdaging. Goede kans dat meer mensen dan ooit ‘zich gehoord’ zullen voelen. Dat er meer mensen tevreden zullen zijn, minder mensen hun eigen vrijheid zullen pakken en dat populisme minder zal worden.
Toegegeven, het zal ten koste gaan van sommige media en vele politici. Maar ach, zowel media als politici zijn vaak goed in staat om ergens nieuwe onvrede aan te boren. Die onvrede desnoods een beetje op te kloppen. Iets wat vooral werkt bij die mensen die individuele vrijheid en eigen belang gewichtiger vinden dan het belang van ons allen samen.
Aan de rest van ons dus de schone taak om te zorgen dat die media en politici geen redenen meer kunnen vinden. Bijvoorbeeld door te luisteren naar deskundigen en te stemmen op deskundigen of mensen die de juiste deskundigen inschakelen om vervolgens tot goede maatregelen te komen.
Moet je eens opletten hoeveel mensen zich dan ‘gehoord’ voelen.
Voor diegenen die bovenstaande niet geloven zou ik willen zeggen: Kijk eens hoe het in jouw gezin, in jouw bedrijf en in jouw vrijwilligersorganisatie gaat. Roep jij zelf vaak ‘luister nou eindelijk eens’? Of roepen andere dat juist naar jou? Blijven ze dat doen nadat je ‘goede maatregelen’ hebt genomen?
Ik wens je succes met zelfonderzoek. Ik ben er als de donder wederom aan begonnen.
Rob Franse, 11 augustus 2020