Voor een half procent meer ……

Deskundigen, ook binnen de ECB, denken dat de idioot extreme renteverlagingen en de opkoopprogramma’s de inflatie met een half procent extra verhoogd hebben. Nou nou, tsjonge jonge. Hebben we hier weer eens een medicijn wat vele malen erger is dan de kwaal? Het is namelijk een regelrecht drama voor onze pensioenen! Om nog maar niet te spreken van de ellende van krankzinnig gestegen woningprijzen. Los van het feit dat het wel heel merkwaardig is om prudent financieel beleid bij overheid en huishoudens te bestraffen en wanbeleid bij zekere banken en landen te belonen. Zouden bijvoorbeeld de Italianen hier nou mee geholpen zijn? Of anders geredeneerd: Hadden we in dat geval geen betere oplossingen voor zekere schulden kunnen bedenken?

Van weeromstuit twitterde een zekere clown dat de rente in zijn geweldige land ook zo snel mogelijk negatief moet worden. Ik denk dan dat zo’n figuur z’n energie beter kan stoppen in de 70.000 doden per jaar ten gevolge van overdoses aan pijnstillers. Eens even denken: de clown is onroerend goed boer en heeft baat bij lage rente en stijgende onroerend goed waarde. En alle aandelen van die pijnstiller zitten bij één familie.
Nog een stap verder en je zou bijna gaan denken dat het geen toeval is dat de baas van de ECB een Italiaan is.

Hoe krijgen we het met z’n allen toch steeds weer voor elkaar om dit soort leidinggevende figuren in onze neoliberale democratie te hebben én hen weinig in de weg te leggen. Neoliberaal betekent immers zoveel als een ‘verstandig bijgestuurd’ liberaal kapitalisme. En democratie staat ook voor controle op de leiding. Je zou bijna gaan denken dat bijsturing en controle zich beperken tot ellendige regeltjes binnen bijvoorbeeld het onderwijs en sociale diensten waar we vaak veel last van hebben en waar we maar weinig tot geen positieve effecten van zien.

En nu? We hebben gezien wat referenda opleveren. In het gekste geval levert dat ene Boris op die het parlement naar huis stuurt. We zien ook wat algemeen stemrecht inhoudt. In Italië blijkt het mogelijk om middels één stemronde een zeer populistische en nationalistische regering te vervangen door een zeer linkse (?) regering. Benoemingen door deskundigen dan? Dat leverde ons meneer Draghi op en daar word ik ook al niet blij van………..

Moeten we dan gaan denken aan heel andere systemen dan onze neoliberale democratie? Van de voorbeelden die ik zie word ik niet blij! Daarnaast hebben vormen van socialisme en communisme ook al niet opgeleverd wat we wilden.

Het brengt mij tot de conclusie dat het probleem niet zit in de systemen maar in ons mensen. Dat betekent de facto dat een sterke man (of vrouw) ook niet zal werken. Net als gestuurd worden door AI (want ook dat is uiteindelijk gevoed door mensen).

Dan resten er nog 2 mogelijkheden: De mens aanpassen of de mens opheffen. Als dat al zou kunnen dan zal dat beslist meer effect hebben dan een half procentje…. Maar waar dat ons uiteindelijk brengt? Nou, succes er mee! Het leven is meer dan ooit een (bijzondere) dans met de omstandigheden.

Rob Franse, 12 september 2019

Het échte probleem is dat jíj gelijk hebt!

Tegelijkertijd is het in deze tijd van grote veranderingen heel erg moeilijk om ‘een beter gelijk’ te vinden. Toch zou dat het mooiste zijn: Nog steeds gelijk hebben maar nu béter. Meer dan ooit valt dit laatste ontzettend tegen. De hoeveelheid (tegengestelde) informatie is zó groot en verandert zó snel dat je bijna niet meer weet wie en wat je moet geloven. Daarnaast zit ieder mens steeds voller met verwachtingen die bovendien dóór die snelle veranderingen niet meer waargemaakt kunnen worden. Al snel kom je dan in situaties terecht die voelen als ‘er is me iets afgenomen terwijl ik had mogen aannemen dat ….. en dat is niet eerlijk!’.

Weet je waarom ik best wel vaak gelijk heb? Omdat ik m’n gelijk beetje bij beetje aanpas, wat dan weer lukt omdat ik m’n verwachtingen met regelmaat aanpas…… Iets wat al te veel mensen juist niet doen. Velen houden juist hardnekkig vast aan hun verwachtingen en plannen. Dat is best begrijpelijk maar niet slim!

Die hardnekkigheid zie je momenteel veel bij mensen van 30 jaar oud en jonger. Zelfs in het FD las ik een interview met deze jongeren waarbij ze vertellen wat ze sinds hun 14e allemaal doen om hun doelen te bereiken. Op zich best indrukwekkend (en veel meer dan ik ooit heb gedaan) maar daar staat een idioot eisenpakket, vooral aangaande het soort werk wat men wenst, tegenover. Twee voorbeelden: Allereerst een 30-jarige bioloog die een baan zoekt in vast dienstverband van 3 dagen per week met veel flexibiliteit als mediator of als coach! Waarom niet eerst aan de gang als bioloog en over een jaar of 20 (mét levenservaring en de juiste opleidingen) nog eens nadenken? Vervolgens een 21-jarige studente die sinds haar 14e aan haar CV werkt en op school al 3 maal een burn-out heeft gehad…. Waarom pas jij je doelen niet aan?

Tussen de 30 en 55 jaar oud zie je momenteel ontzettend veel drukke mensen die echt nergens tijd voor hebben, behalve voor vakanties en voor gesprekken met de onderwijzers en leraren van hun koningskroost. Ook die zaken moeten, net als binnen hun werk, in moordend tempo. Vooral doen en een mening hebben naast het overal het maximale uit willen halen. Waarom? En waarom je niet zo af en toe ergens echt in verdiepen en je rustig verwonderen over bijvoorbeeld jouw eigen gedrag? Leren dat denken op de lange termijn, het uitstralen van rust en het hebben van compassie ook bevredigend kunnen zijn? Of zijn dat zaken die niet sexy genoeg zijn om te delen op social media?

Boven de 55-jaar, mijn eigen leeftijdsgroep, hoor ik vooral veel geklaag. Het zou allemaal niet eerlijk zijn. En zo is het ook! De verwachtingen die je tussen 25e en 45e had komen in veel gevallen niet uit. De wereld verandert en daar lijkt weinig aan te doen. Ik denk dan altijd dat je 2 mogelijkheden hebt, namelijk huilen of aanpakken, maar misschien moet ik wel vooral zeggen: Pas je verwachtingen en dus je eigen gelijk aan!

Dit zo schrijvende kort na een geweldig leuk wijkfeest waar alle generaties aanwezig waren denk ik wel eens dat het geheim er in zit om ontspannen en langdurig naar elkaar te luisteren. Ik heb in ieder geval weer veel geleerd van een aantal veertigers. Vervolgens is mijn kijk en mijn verwachting weer wat bijgesteld. Dat voelt goed! Ik heb weer een beetje meer gelijk dus.

Weet je wat ik mis? De ouderwetse rookruimte! Weinig wat zo verbindend was tussen generaties en tussen verschillende niveaus als samen roken. Wat dat betreft kun je zeggen dat de grootste en treurigste niet doorgevoerde verandering bestaat uit het niet ontwikkelen of bestaan van een gezond (of tenminste neutraal) rokertje. Jammer!

Tot slot: Ga praten over jouw gelijk met meesters in plaats van het kijken naar schermpjes of het praten met coaches. Maak tijd voor het praten met en luisteren naar meesters. Wie dat zijn? Dat kan iedereen zijn, maar je herkent ze meestal doordat ze een combinatie van ervaring, (levens)kunde, kennis en een vragende blik hebben (dat zijn er inderdaad niet zo gek veel). Een vragende blik waaruit blijkt dat ze zichzelf daarbij altijd als leerling blijven zien en (dus) ook vragen aan jóu hebben. Waar je ze kunt vinden? Relatief vaak in rookruimtes :-). Daar kunnen ze meestal in rust nadenken, al was het maar omdat die steeds rustiger worden.

Rob Franse, 4 september 2019