Heel lang geleden hoorde ik een prachtig verhaaltje over een vader die zijn zoon nieuwe voetbalschoenen beloofde mits hij het op school goed zou doen. Op zeker moment ging vader voor zo’n bewust 7 minuten gesprek naar school om te horen hoe zoonlief het deed. Dat bleek volgens de leraar volstrekt dramatisch. Niet allen waren de resultaten slecht, maar hij deed z’n best ook niet en was een onruststoker. De leraar vond het zelfs een naar joch.
Boos en bedroefd liep vader terug naar huis. Boos op z’n zoon. Al peinzend bekroop vader het gevoel dat er toch iets niet klopte. Natuurlijk had z’n zoon slecht gepresteerd. Hij was ook vast een onruststoker….. Maar een naar joch? Een paar straten verder was z’n mening aan het veranderen. Zijn zoon was geen naar joch. Wat dacht die leraar wel. Nog een paar straten verderop vond vader de leraar maar een nare man. Onrechtvaardig ook. Hij deed nog een boodschap en ging op huis aan. Thuis gekomen gaf hij zijn zoon een uitbrander vanwege zijn resultaten……. Om er na een diepe zucht aan toe te voegen ‘o ja, je nieuwe voetbalschoenen staan onder de kapstok’.
Ik ben het verhaaltje nooit vergeten. Deze vader was bereid om naar kritiek te luisteren en was bereid om z’n zoon op te voeden. Eén al te kritische opmerkingen van de leraar (en waarschijnlijk de toon waarop) was genoeg om betreffende leraar nooit meer te willen horen of zien.
Ik vraag me af hoe menigeen reageert op de niet aflatende en vaak belerende kritiek, bij voorkeur via alle mogelijke mediavormen, van iedereen die het altijd beter weet. Het belerende vingertje dat al te vaak niet op de inhoud maar op de persoon en de houding wijst.
Ik weet dat ik er vorige week ook over schreef, maar stel dat jij de voetballer Özil bent. Dan onthoud je waarschijnlijk alleen de storm van kritiek welke je als onrechtvaardig beschouwd. Stel dat minister Blok bent, dan onthoud je waarschijnlijk alleen de opmerking dat ‘jouw ware aard’ naar boven is gekomen. Stel dat je een Turkse Nederlander bent die echt alleen maar slechte dingen over president Erdogan leest in Nederlandse media. Stel dat ..
Terug naar het verhaaltje van de vader en de voetbalschoenen. Vader en zoon zullen waarschijnlijk nooit meer naar deze leraar luisteren. Terwijl de zoon waarschijnlijk veel van die leraar zou kunnen leren…….
Vertaal dat eens naar alles en iedereen die hetzij onredelijke, hetzij overdadige kritiek krijgt. Bij voorkeur zo dat iedereen daar van getuige is.
Hoeveel kans is er dan nog dat men naar welke kritiek dan ook luistert? Precies, minder dan 1%. En dát is ernstig, want zonder kritiek komt echt niemand een stap verder! Kritiek, ook harde kritiek, is nodig. Maar doe het waar mogelijk in dialoogvorm, met respect en waar mogelijk buiten meeluisteraars en de media om.
Rob Franse, 31 juli 2018