Kijk naar de uitslag van de scholierenverkiezingen en zie dat van de huidige scholieren slechts 11% enigszins radicaal stemt. 89% stemt enigszins ‘in het midden’ met een nadruk op groen en duurzaam. Ter vergelijking: Bij de laatste algemene peilingen stemt zo’n 37% enigszins radicaal. Daarnaast stemt men duidelijk minder groen.
Conclusie: De jeugd heeft hoop.
Je kunt ook zeggen dat ze nog niet teleurgesteld zijn. Dit is hoe dan ook belangrijk. Meer dan ooit hebben we in onze met steeds meer onzekerheden omkleedde wereld hoopvolle jeugd nodig. Te meer daar er op technisch gebied erg veel verandert met een enorme impact op ons toekomstige leven. Een leven wat in de laatste 10 jaar voor ons allen onzekerder is geworden.
Ga ik mijn oor meer te luisteren leggen bij de groep die nu jonger is dan ongeveer 30 jaar oud? Ja! En dat doe ik al een paar jaar. Waarom? Omdat ik naast de hoop tevens een positieve instelling zie ten opzichte van zichzelf en hun omgeving. Omdat ze in zekere zin idealistisch zijn, maar niet zo naïef idealistisch als wij van de protestgeneratie waren (of zijn). Ze zijn op vele gebieden nuchterder en werken relatief hard aan hun toekomst. En ze kijken met een frisse blik naar alle ontwikkelingen. Iets wat niet alleen wij van de protestgeneratie bijna niet meer kunnen, maar wat ook bij de generatie die nu tussen de 30 en 60 is al flink verdwenen is. Overigens heb ik het hier over de groepen in het algemeen; individueel zijn er natuurlijk grote verschillen.
Het hebben van hoop is voorwaardelijk voor een prettig leven. Op basis daarvan zou je ook kunnen zeggen dat ik dit mezelf aanpraat. Zolang ik als zestigplusser hoopvolle jeugd denk te zien heb ik zelf ook hoop. Noem het maar een soort projectie. Maar ook dan is het niet verkeerd.
Kan ik daar wat mee? Anders dan mee te genieten van en vertrouwen te putten uit de hoopvolle jeugd -de generaties Y en Z in vaktermen genoemd- ? Jazeker. We kunnen naar elkaar luisteren en elkaar faciliteren. We kunnen leren van elkáár. Zij vertellen ons over de veranderingen en de mogelijkheden en wij vertellen hen vanuit onze levenservaring, normen en waarden.
Het kan zo maar zijn dat vanuit die jonge groep, wie weet met behulp van de oudere groep, fantastische initiatieven ontstaan. Het kon in onze jeugd. Waarom zou het niet kunnen bij de huidige jeugd? Er is al een jongeling bezig met het uitvoeren van een plan om de plastic soep op te ruimen. Dat ziet er minder sensationeel uit dan de bezettingen en de barricaden van de jaren ’60 en ’70, maar het is misschien wel zo effectief.
Ik heb hoop. Dat heb ik ook nodig. Laten we er voor zorgen dat de huidige jeugd de hoop niet kwijt raakt. Daar kunnen wij als zestigplussers wel degelijk aan bijdragen. Vooral door kritisch te luisteren en te faciliteren.
21 maart 2018
Naschrift: Ik eindigde met het woord faciliteren. Gisterenavond keek en luisterde ik naar een paar jonge Amerikaanse meisjes. Ze hadden tijdens ‘The march for our lives’ een zeer duidelijke boodschap voor ons ouderen. Een boodschap vol emotie. Een schreeuw om hulp. Het is aan óns om die schreeuw om hulp te beantwoorden.
Rob Franse, 24 maart 2018
Een blog naar mijn hart, Rob! Nog sterker: zonder jeugd krijgen wij als zestigers een verdomd lastige toekomst!